15.02.2019

GENÇLİK YÖNERGESİ

1/6
DİYANET İŞLERİ BAŞKANLIĞI
GENÇLİK ÇALIŞMALARI YÖNERGESİ
Amaç
MADDE 1- (1) Bu Yönergenin amacı Diyanet İşleri Başkanlığınca gençlik çalışmaları
kapsamında toplumun bütün kesimlerine sunulacak hizmetlere ilişkin usul ve esasları
belirlemektir.
Kapsam
MADDE 2- (1) Bu Yönerge, toplumun bütün genç kesimlerine sunulacak Başkanlık
hizmetlerini kapsar.
Dayanak
MADDE 3- (1) Bu Yönerge, 633 sayılı Diyanet İşleri Başkanlığı Kuruluş ve Görevleri
Hakkında Kanunun 1 inci ve 7 nci maddesine ve 26/02/2015 tarihli Diyanet İşleri Başkanlığı
ile Gençlik ve Spor Bakanlığı arasında imzalanan işbirliği protokolüne dayanır.
Tanımlar
MADDE 4- (1) Bu Yönergede geçen;
a) Başkanlık: Diyanet İşleri Başkanlığını,
b) Başkanlık personeli: Başkanlık taşra teşkilatında görevli kadrolu, sözleşmeli, vekil
ve ek ders ücreti karşılığı çalışan personeli,
c) DHYS: Din Hizmetleri Yönetim Sistemini,
ç) Diyanet Genç Gönüllü Formu: Başkanlığın gençlere yönelik hizmetlerinden
faydalanmak ve gerektiğinde gönüllülük esasına dayalı olarak bu hizmetlerde fiilen görev
almak üzere talepte bulunan gençler için hazırlanmış bu Yönergeye ekli bilgi formunu,
d) Diyanet Gençlik Çalışmaları Merkezi: Başkanlığın gençlik çalışmalarının programlı
bir şekilde yürütülmesine katkı sağlamak amacıyla; nitelikleri Başkanlıkça belirlenmek üzere
il ve ilçelerde açılan hizmet mekânlarını,
e) Diyanet öğrenci evleri ve yurtları: Başkanlık ve TDV işbirliği ile gençlere iaşe, ibate
ve manevi rehberlik hizmeti verilmek üzere açılan ev ve yurtları,
f) Gençlik kampları: Gençlerin serbest zamanlarını çeşitli sosyal, kültürel, manevi ve
sportif faaliyetlerle değerlendirmelerini sağlamak amacıyla özel mekânlarda Başkanlık,
Gençlik ve Spor Bakanlığı, belediyeler, Sivil Toplum Kuruluşları vb. kurum ve kuruluşlarca
ortaklaşa yürütülen programları,
g) Gençlik koordinatörü: İl ve ilçelerde gençlik çalışmalarını koordine etmek üzere
görevlendirilen Başkanlık personelini,
ğ) Gençlik merkezleri: Gençlik ve Spor Bakanlığına ve belediyelere bağlı olarak il ve
ilçelerde gençlere yönelik faaliyet yürüten merkezleri,
h) Genel Müdürlük: Din Hizmetleri Genel Müdürlüğünü,
ı) Gönüllü: Diyanet gençlik çalışmalarına isteyerek katılan kişiyi,
i) Mahalle / köy gençlik sorumlusu: Müftülük tarafından görevlendirildiği bölgede
Başkanlığın gençlik çalışmalarının planlama ve koordinasyonundan sorumlu Başkanlık
personelini,
j) Müftülük: İl ve ilçe müftülüklerini,
k) Okuma salonları: Diyanet Gençlik Çalışmaları Merkezi bünyesinde ortaöğretim,
lisans ve lisansüstü öğrencilerine yönelik belirli bir çalışma planı çerçevesinde faaliyette
bulunmak üzere açılan özel mekânları,
1
2/6
l) Okul temsilcisi: Diyanet gençlik çalışmalarına katılan genç gönüllüler arasından;
üniversite, lise ve ortaokul seviyesinde öğrenim görmekte olup bulunduğu yerde Diyanet
gençlik çalışmalarının yürütülmesine yardımcı olan kişiyi,
m) Öğrenci yurtları: Kredi ve Yurtlar Kurumuna ve Milli Eğitim Bakanlığına bağlı
olarak faaliyet gösteren öğrenci yurtlarını,
n) TDV: Türkiye Diyanet Vakfını,
o) Üniversite Akademi Programı: Üniversite öğrencilerinin sosyo-kültürel
yaşamlarına ve akademik başarılarına katkı sağlamak amacıyla Diyanet okuma salonları
çerçevesinde yürütülen özel nitelikli programları,
ifade eder.
Temel yaklaşımlar ve metodoloji
MADDE 5- (1) Gençlerin; bilgi, ahlak, erdem, estetik, ruh güzelliği ve merhamet
duygusuyla yetişmelerine, milletimizi bir araya getiren değerlerin, insani haslet ve faziletlerin
nesilden nesle aktarılarak üretilmesine katkı sağlayacak; toplumun geleceğe umutla
bakabilmesi için insani erdemlerle donatılmış, her yönden iyi yetişmiş, ruhen ve bedenen
dinamik bir gençliğe sahip olmasını temin edecek bir yaklaşım benimsenir.
(2) Başkanlık personeli tarafından bu Yönerge kapsamında yürütülecek her türlü
manevi rehberlik ve din hizmeti, talep doğrultusunda ve tamamen gönüllülük esasına göre
sunulurken aşağıdaki esaslar uygulanır.
a) Gençlerin sorumluluk sahibi olması, yeteneklerini geliştirmeleri, bilgiye, sanata ve
güzel olan her şeye ilgilerinin canlı tutulması ve gönüllerinin sevgi, şefkat ve merhamet hisleri
ile yoğrulması için inanç ve ibadetin onların ruh sağlığında oluşturacağı olumlu etkiler göz
önünde bulundurulur.
b) Çalışma Programlarında eğitsel bir süreç takip edilir. Gençlere rol-model olma ve
rehberlik yapma esas alınır.
c) Sosyo-kültürel etkinliklerde ve gençler için oluşturulmuş ortamlarda onlarla nitelikli
zaman geçirmek hedeflenir.
ç) Alana yönelik etkili ve verimli çalışma yapabilmek için gençlerin ailesi ve okul
idarecileri ile irtibat halinde olunur, ilgili süreçlere onların da dâhil olması sağlanır.
d) Yapılacak çalışma programlarında gerekli gruplandırmalar ve tasnifat yapılır.
Genel esaslar
MADDE 6- (1) Diyanet gençlik çalışmaları aşağıda belirlenen ilkeler çerçevesinde
yürütülür.
a) Kurumlar arası işbirliği ve koordinasyon ile hiçbir genci dışarıda bırakmadan
toplumun bütün kesimlerine hizmet götürülmesi amaçlanır.
b) Başkanlığın gençlere yönelik bütün çalışmalarında gençler açısından gönüllülük
esas alınır.
c) Gençlik hizmetlerinde görev alan personel Başkanlık ve müftülüklerce periyodik
olarak eğitim programlarına tabi tutulur.
ç) Gerek Başkanlık gerekse diğer kurum personeli ile ilişkiler her aşamada karşılıklı
saygı ve güven esasına dayalı olarak yürütülür.
d) Genç kitleler ile iletişimi sağlayacak sistematik ve dinamik bir teşkilat yapısının
oluşturulması hedeflenir.
e) Genç kitlelerle iletişimi sağlamak için sosyal medya vb. alanlardan faydalanılır,
ortak bir iletişim ağı oluşturulur.
f) Gençlerin vatan, millet, ezan, bayrak gibi milli ve manevi değerler doğrultusunda;
sosyal ve akademik gelişimlerine katkı sağlamak üzere eğitsel materyaller geliştirilir.
2
3/6
Müftülüğün görevleri
MADDE 7- (1) Diyanet gençlik çalışmaları ile ilgili iş ve işlemler, müftülük tarafından
yürütülür. Bu çerçevede Müftülük;
a) Gençliğe yönelik hizmetlerin sistematik bir şekilde gerçekleştirilmesi için bu
çalışmaları gençlik koordinatörü aracılığı ile yürütür; bunun için, ihtiyaç nispetinde nitelikli
personel görevlendirir.
b) Gençlik çalışmalarında aktif olarak görev alma hususunda her aşamada, personeli
teşvik eder.
c) Gençlik hizmetleri ile ilgili yapılacak çalışma, toplantı, ziyaret vb. durumlarda
personel için gerekli kolaylığı sağlar, imkân ve alan oluşturur.
ç) Diyanet Gençlik Çalışmaları Merkezlerinin ve okuma salonlarının Başkanlıkça
belirlenen kriterlere uygun olarak açılmasını ve gençler için işlevsel hale getirilmesini temin
eder.
d) Gençlik çalışmalarında ilgili kurum, kuruluş ve sivil toplum kuruluşları ile iletişim
ve işbirliğini sağlar.
e) Gençlik çalışmalarının etkin ve verimli bir şekilde yerine getirilebilmesi için
rehberlik yapar ve yapılan hizmetleri denetler.
Çalışma programı
MADDE 8- (1) Başkanlık tarafından alana özgü, müfredatlı çalışma programları
hazırlanır. Müftülükler tarafından yerel şartlar göz önünde bulundurularak hazırlanacak çalışma
programlarında, Başkanlığın genel çalışma programları esas alınır.
(2) Çalışma programları kapsamında yapılan çalışmalar aylık ve yıllık olarak rapor
haline getirilir.
Gençlik koordinatörü
MADDE 9- (1) İllerde görev yapacak gençlik koordinatörleri, müftülüklerin görüşü
alınarak Genel Müdürlükçe; ilçelerde görev yapacak gençlik koordinatörleri ise ilçe
müftüsünün teklifi, il müftüsünün tensibi ile Valilikçe görevlendirilir.
(2) Görevlendirilecek personelin öncelikle gençlik çalışmalarına yatkın, gençlerle
iletişimde başarılı, yetenekli; bilgi ve donanım açısından gençlerle uyumlu olması gözetilir.
(3) İlde görevlendirilen koordinatörler, il müftüsü veya il müftüsünün uygun göreceği
müftü yardımcısına; ilçede görevlendirilenler ise ilçe müftüsüne bağlı olarak çalışırlar.
Gençlik koordinatörünün görevleri
MADDE 10- (1) Gençlik koordinatörleri, gençlere yönelik Başkanlık hizmetlerinin
planlanmasından, yürütülmesinden ve takibinden sorumludur.
(2) Gençlik koordinatörünün görevleri şunlardır:
a) Başkanlığın gençlere yönelik hizmetlerini, ilgili kurum ve kuruluşlarla
koordinasyon halinde planlamak, yürütmek, takip etmek ve neticelendirmek.
b) Gençlere yönelik çalışmaların gerekliliği ile ilgili, toplumu bilinçlendirici ve
farkındalık oluşturucu çalışmalar yürütmek.
ç) Gençlik çalışmaları kapsamında il ve ilçelerde eğitim, seminer, konferans, çalıştay,
panel, kamp, toplantı vb. programları koordine etmek.
d) Belirli gün ve haftalar ile hutbe, vaaz, toplantı, konferans, sohbet vb. çalışmalarda
gençlik problemleri vb. konulara yer verilmesine yönelik çalışmalar yapmak.
e) Müftülükçe uygun görülmesi halinde personelin aylık toplantılarında ve hizmet içi
eğitim seminerlerinde gençlik hizmetleri ile ilgili sunum yapmak.
f) Cami, Kur'an kursları, Aile ve Dini Rehberlik büroları, gençlik merkezleri, yurtlar
veya müftülüğün uygun göreceği mekânlarda eğitici programlar düzenlemek.
3
4/6
g) Bu Yönerge kapsamında ilgili kurum, kuruluş ve sivil toplum kuruluşları ile
gerçekleştirilecek ortak çalışmaların koordinesini yürütmek.
ğ) Öğrenci yurtları, gençlik merkezleri ve gençlik kamplarında Başkanlıkça manevi
rehber olarak görevlendirilen personel ve ilgili kurumlar ile uyum içinde çalışmak.
h) İl ve ilçelerde kredi yurtlar kurumu il müdürlükleri, gençlik hizmetleri ve spor il/ilçe
müdürlükleri ve milli eğitim müdürlükleri ile yapılacak ortak çalışmaları yürütmek.
ı) Bağımlılıktan kurtulmak isteyen gençlere yönelik hizmetlerde, Başkanlık
bağımlılıkla mücadele hizmetleri kapsamında görevlendirilen Bağımlılıkla Mücadele
koordinatörleri ile işbirliği içerisinde çalışmak.
i) Diyanet Gençlik Çalışmaları Merkezleri, okuma salonları, gençlik merkezleri veya
müftülükçe uygun görülecek diğer mekânlarda, Diyanet gençlik sohbetleri, okuma programları,
ahlak ve değerler eğitimi, genç girişimcilik ve sosyal sorumluluk faaliyetleri düzenlemek.
j) Gençlik çalışmaları kapsamında çevre faaliyetleri, umre programları, ziyaretler,
geziler, sosyo-kültürel etkinlikler vb. aktiviteler organize etmek.
k) Diyanet Gençlik Çalışmaları Merkezleri ve okuma salonlarında öğrencilere yönelik
yürütülen eğitim faaliyetleri ile üniversite akademi programlarının işleyişini takip etmek.
l) Öğrenci yurtları ve gençlik merkezlerinde manevi rehberler aracılığı ile yürütülen
hizmetleri koordine etmek.
m) Mahalle / köy gençlik sorumlularının çalışmalarını koordine etmek.
n) Çalışan gençlere yönelik programlar düzenlenmesini sağlamak.
o) Yetenekli gençleri ulusal ve uluslararası müsabakalara teşvik etmek, katılmaları
yönünde gerekli desteği sağlamak.
ö) Gençlere okuma alışkanlığı kazandırmak amacıyla okuma grupları oluşturulmasını
sağlamak ve gençlerin kitap okuma ve analiz yeteneklerini geliştirmek.
p) Kur’an kursu öğrencilerinin sosyal ve sportif aktivitelere katılımını teşvik edecek
çalışmalar yürütmek.
r) Gençlerin sosyal sorumluluk bilinçlerinin geliştirilmesi amacıyla fidan dikme, su
kaynaklarının korunması, atık pil, atık kağıt, temizlik, israfı önleme vb. sosyal hayat yönelik
kampanyalar düzenlemek veya düzenlenen kampanyalara katkı sağlamak.
s) Diyanet Genç Gönüllü Formunu doldurarak Başkanlık gençlik çalışmalarıyla
tanışan genç gönüllü sayısını artırma hususunda belirlenen hedefleri gerçekleştirmeye yönelik
çalışmalar yapmak.
ş) Gençlik çalışmaları ile ilgilenen diğer Başkanlık personeliyle koordinasyon halinde
çalışmak.
t) Gençlik çalışmaları konusunda mahallinde yürütülecek çalışma programları ve
projeler geliştirmek.
u) Diyanet öğrenci evleri ve yurtlarında barınan öğrencilere yönelik düzenlenecek
eğitici, sosyo-kültürel etkinlikleri koordine etmek.
ü) Diyanet genç gönüllüleri arasından üniversite, fakülte ve okullarda, okul temsilcisi
belirlemek. Belirlenen temsilciler aracılığı ile yürütülecek çalışmaları koordine etmek.
v) Gençlere yönelik yürütülen hizmet ve çalışmaları her ayın ikinci haftasının son
gününe kadar; bir önceki yıla ait raporlar ile yeni yıla ait planları ise her yıl ocak ayı sonuna
kadar hazırlayarak DHYS’ye işlemek.
Okullarda yürütülecek gençlik hizmetleri
MADDE 11- (1) Üniversite, lise ve ortaokul düzeyinde gerçekleştirilecek gençlik
çalışmaları aşağıdaki ilkeler çerçevesinde yürütülür.
a) Çalışmalar, okul idarecileri ve öğretmenler ile etkin bir işbirliği halinde
gerçekleştirilir.
4
5/6
b) Gençlik çalışmalarının yaygınlaştırılabilmesi ve daha etkin hale getirilmesi
amacıyla okullara göre planlamalar yapılır.
c) Okulların yoğun olduğu mahallerde gençlik çalışmalarının yürütülebileceği, gençler
için cazibe merkezi olacak Diyanet Gençlik Çalışmaları Merkezleri ve okuma salonları
açılmasına veya gençlik merkezi vb. mekânların kullanılmasına yönelik çalışmalar yapılır.
ç) Okullar periyodik aralıklarla ziyaret edilir. Okul ziyaretlerinde sadece konferans
tarzı etkinliklerle yetinilmez. Düzenli ve sistematik programlar aracılığıyla gençlerle iletişime
geçebilmenin imkânı oluşturulur.
d) Okullarda Diyanet çalışmalarını koordine etmek amacıyla genç gönüllüler
arasından temsilciler belirlenir.
e) Okul temsilcileri ve sınıf temsilcileri ile periyodik değerlendirme toplantıları
gerçekleştirilir.
Gençlik sohbetleri
MADDE 12- (1) Gençlerle birebir iletişimin hedeflendiği gençlik sohbetlerinde
aşağıdaki hususlara riayet edilir.
a) Sohbetler gençlerin durumuna; ihtiyaç ve beklentilerine göre planlanır, uzun
tutulmamasına özen gösterilir.
b) Sohbetlerin duygusal zekâsını aktif kullanabilen, gençlerle iletişimi güçlü, alanında
yetkin kişilerce verilmesine gayret gösterilir.
c) Sohbetlerde ağırlıklı olarak takrir metodu kullanmaktan kaçınılır. Dinleme, anlama
ve anlamlandırma metotlarına ağırlık verilir. Katılımcıların aktif olmasına, konuşulanları
yorumlayıp tahlil edebilmesine imkân verilir. Kolaylaştırıcı, cesaret ve güven verici bir dil
kullanılır.
ç) Sorulara verilecek cevaplarda kullanılacak ifadelerin doyurucu olmasına dikkat
edilir, gereğinden fazla konuşulmaz.
d) Muhatabın durumu dikkate alınarak kişinin ihtiyacı ve beklentisi doğrultusunda,
sonuca birlikte ulaşılmaya çalışılır.
e) Kesin ifadelerden ve muhatabı incitebilecek tutum ve davranışlardan uzak durulur.
Samimi, açık ve anlaşılır bir dil kullanılır. Mümkün oldukça tek kelimelik cevaplar vermekten
kaçınılır.
Mahalle ve köylerde yürütülecek gençlik çalışmaları
MADDE 13- (1) Şehirde yaşadığı halde okul süreçlerinin dışında kalmış gençlik ile
kırsal alanda ikamet eden gençlik kitlesine yönelik çalışmalar, mahallelerde veya köyde görev
yapan diğer personelin katılımı ile mahalle/köy gençlik sorumluları tarafından aşağıdaki esaslar
dikkate alınarak yürütülür.
a) Mahallelerde ve köyde yürütülecek gençlik çalışmaları, Diyanet Gençlik Çalışmaları
Merkezi / okuma salonu veya cami merkezli olarak ele alınır.
b) Camilerin uygun bölümleri gençlerin namaz vakitleri dışında da bir araya gelebilecek
ve gençlik çalışması yürütülebilecek şekilde düzenlenir.
c) Mahallelerde ve köylerdeki gençlik çalışmaları, gençlik koordinatörünün
koordinesinde yürütülür.
ç) Söz konusu çalışmalar yürütülürken müftülük, belediye, Gençlik ve Spor
müdürlükleri vb. kurum ve kuruluşların kullanılmayan mekânları tercih edilir.
(2) Mahalle/köy gençlik sorumluları müftülükçe belirlenir.
5
6/6
Diyanet gençlik çalışmaları merkezlerinde ve okuma salonlarında yürütülecek
gençlik hizmetleri
MADDE 14- (1) Diyanet Gençlik Çalışmaları Merkezlerinde ve okuma salonlarında
gerçekleştirilecek çalışmalar aşağıdaki ilkeler doğrultusunda yürütülür:
a) Diyanet Gençlik Çalışmaları Merkezleri ve okuma salonları Başkanlıkça belirlenecek
kriterlere uygun olarak açılır.
b) Yerleşim merkezleri ve okul çevresine yakın mekânlar tercih edilir.
c) Açılan mekânlar mümkün olduğunca gençler için bir cazibe merkezi haline
dönüştürülür ve çok yönlü işlevsel bir hale getirilir.
ç) Genel gençlik çalışmalarının yanında özellikle imam hatip öğrencilerine yönelik
Başkanlıkça hazırlanacak özel müfredatlar ve üniversite akademi programları, okuma
salonlarında icra edilir. Bu kategoride yürütülen çalışmalara katılan öğrencilerin TDV ve
şubelerinin burs ve eğitim yardımları imkânlarından faydalanması sağlanır.
d) Diyanet Gençlik Çalışmaları Merkezlerinin gençlerin ders ve sohbet saatleri dışında
da uğrayabilecekleri mekânlar olmaları, yerel şartlar dikkate alınarak her gün açık tutulmaları
sağlanır.
e) Diyanet Gençlik Çalışmaları Merkezlerinde ihtiyaç nispetinde personel
görevlendirilmesi ve istihdamı Müftülüklerce gerçekleştirilir.
Öğrenci yurtlarında, gençlik merkezlerinde ve gençlik kamplarında yürütülecek
gençlik hizmetleri
MADDE 15- (1) Kredi Yurtlar Kurumuna bağlı yurtlar başta olmak üzere öğrenci
yurtlarında barınan öğrenciler, gençlik merkezlerinden hizmet alan öğrenciler ve gençlik
kamplarına katılan öğrencilere dini danışmanlık ve manevi rehberlik yapmak üzere Başkanlıkça
personel görevlendirilir.
(2) Kredi Yurtlar Kurumuna bağlı yurtlar başta olmak üzere öğrenci yurtlarında,
gençlik merkezleri ve gençlik kamplarında yürütülecek çalışmalar ile buralarda görevlendirilen
personelin çalışma şartları, bu Yönergede yer alan hükümler, Başkanlığımız ile Gençlik ve Spor
Bakanlığı arasında yapılan 26/02/2015 tarihli Protokol ve konuyla alakalı diğer Başkanlık
talimatları ile belirlenir.
Diyanet öğrenci yurtları ve öğrenci evleri
MADDE 16- (1) Başkanlık ile işbirliği içerisinde TDV tarafından açılan öğrenci
yurtları ve öğrenci evlerinde kalan öğrencilere sunulacak manevi rehberliğe dair müfredat
Başkanlıkça belirlenir ve TDV eğitim koordinatörleri ile işbirliği içerisinde gençlik
koordinatörü ve ev sorumlusu personelin gözetiminde yürütülür.
Yürürlük
MADDE 17- (1) Bu Yönerge, onaylandığı tarihte yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 18- (1) Bu Yönerge hükümlerini Diyanet İşleri Başkanı yürütür.
Ek: Diyanet Genç Gönüllü Formu
6
EK
DİYANET GENÇ GÖNÜLLÜ FORMU
Kayıt İli:
Kayıt No:
Kimlik Bilgileri
Adı Soyadı
Doğum Yılı
Öğrenim Gördüğü Okul
Adres ve İletişim Bilgileri
Veli Adı, Soyadı, İletişim Bilgileri
İlgi Alanları
Beyan
Diyanet İşleri Başkanlığı’nın gençlere yönelik her türlü çalışmalarından sms, e-posta vb. iletişim
yolları ile haberdar olmak ve bu çalışmalarda gönüllülük esasına dayalı olarak görev almak istiyorum.
İl / İlçe Müftülüğü adına Formu Dolduran
Formu Teslim Alan (İmza)
(İmza)